Analiza finansowa w postępowaniu układowym jest niezwykle istotnym czynnikiem tego procesu i planując restrukturyzację działalności, należy mieć to na uwadze.
Postępowanie o zatwierdzenie układu (prowadzone na podstawie Ustawy – Prawo restrukturyzacyjnego) to proces, w którym firma ze wsparciem nadzorcy układu negocjuje z wierzycielami warunki spłaty zadłużenia. Aby sąd zatwierdził układ, musi on spełnić dwa warunki:
- Być uczciwy – nie może dyskryminować wierzycieli.
- Być wykonalny – przedsiębiorstwo musi udowodnić, że ma środki na realizację zobowiązań.
Analiza finansowa jest fundamentem dla obu tych wymogów. Bez rzetelnego rozpoznania sytuacji firmy nie da się przygotować wiarygodnego projektu układu ani przekonać wierzycieli do jego akceptacji.
Kluczowe elementy analizy finansowej w restrukturyzacji
1. Płynność finansowa – czy firma przetrwa do zatwierdzenia układu?
Przed rozpoczęciem restrukturyzacji należy sprawdzić, czy przedsiębiorstwo ma wystarczającą płynność, aby funkcjonować w trakcie postępowania i w początkowym okresie po jego zakończeniu (zwykle 6–12 miesięcy).
- Wskaźnik bieżącej płynności poniżej 1 oznacza, że firma nie jest w stanie spłacić zobowiązań bieżących bez dodatkowego finansowania.
- Przepływy pieniężne (cash flow) – jeśli miesięczne wydatki przewyższają wpływy, konieczne jest zabezpieczenie finansowania przejściowego.
Przykład: Firma handlowa z deficytem cash flow w wysokości 50 tys. zł miesięcznie musi znaleźć źródło tymczasowego finansowania (np. pożyczkę), aby utrzymać działalność do zatwierdzenia układu.
Twoja firma zasługuje na nowy start!
Napisz do nas2. Struktura zadłużenia – z kim i na jakich warunkach negocjować?
Analiza zadłużenia pozwala określić, które zobowiązania są najpilniejsze i którzy wierzyciele mogą okazać się największym wyzwaniem.
- Podział wierzycieli na grupy (np. banki, dostawcy, ZUS) – każda grupa głosuje osobno nad układem.
- Koszty odsetek – jeśli odsetki stanowią ponad 30% miesięcznych wydatków, w układzie warto zaproponować ich redukcję.
Case study: Spółka produkcyjna z długiem 10 mln PLN wobec 20 wierzycieli. Analiza wykazała, że 70% zadłużenia przypada na 3 banki – z nimi prowadzono priorytetowe negocjacje.
3. Rentowność – czy firma ma szanse generować zyski po restrukturyzacji?
Sąd oceni, czy prognozy finansowe przedstawione w układzie są realistyczne. Kluczowe wskaźniki:
- Marża EBITDA – pokazuje zysk operacyjny przed odsetkami i amortyzacją.
- ROI (zwrot z inwestycji) – jeśli firma planuje np. sprzedaż majątku, musi wykazać, jak wykorzysta środki.
Przykład: Firma budowlana w układzie zadeklarowała, że po sprzedaży nierentownej filii zwiększy marżę EBITDA z 5% do 12% dzięki redukcji kosztów.
4. Aktywa firmy – co można spieniężyć na poczet spłaty długu?
W postępowaniu układowym często konieczna jest sprzedaż części majątku. Analiza musi uwzględniać:
- Wartość rynkową aktywów (np. nieruchomości, maszyn).
Czas potrzebny na ich likwidację – sprzedaż niektórych aktywów (np. specjalistycznych maszyn) może trwać miesiącami.
Analiza finansowa w postępowaniu układowym – typowe błędy blokujące proces
Zdarza się, że proces postępowania układowego zostaje spowolniony lub zablokowany w wyniku błędów popełnionych podczas dokonywania analizy finansowej. Najczęściej spotykane z nich to:
- Brak komunikacji z wierzycielami
Nieprzygotowanie negocjacji przed złożeniem wniosku.
- Nierealne prognozy przychodów
Zbyt optymistyczne założenia (np. wzrost sprzedaży o 50% bez zmian w strategii) budzą wątpliwości sądu.
- Brak planu naprawczego
Sąd oczekuje, że układ będzie częścią szerszej strategii. Przykład: firma deklaruje w układzie redukcję długu o 40%, ale nie wskazuje, jak ograniczy koszty operacyjne. Jak więc widać, analiza finansowa w postępowaniu układowym to ogromnie istotny czynnik i należy poświęcić mu wiele uwagi, aby uniknąć potencjalnych nieprzyjemności wynikających z niedopatrzeń.
Analiza finansowa w restrukturyzacji – przydatne narzędzia
1. Systemy klasy ERP (np. SAP, Comarch ERP Optima)
Integrują dane finansowe, magazynowe i sprzedażowe, co ułatwia przygotowanie wiarygodnych prognoz.
2. Oprogramowanie do modelowania finansowego (np. Excel, PlanGuru)
Pozwala tworzyć scenariusze „co, jeśli” – np. jak spłata rat wpłynie na cash flow.
Analiza finansowa a projekt układu – praktyczne wskazówki
- Określ kluczowe wskaźniki sukcesu – np. minimalny poziom płynności po restrukturyzacji.
- Przygotuj alternatywne scenariusze – co, jeśli wierzyciele odrzucą pierwszą propozycję?
- Dołącz do wniosku szczegółowe załączniki – prognozy cash flow na okres 5 lat, wyceny aktywów, harmonogram spłat.
Przykład dokumentacji: W jednym z postępowań sądowych firma załączyła do wniosku opinię niezależnego rzeczoznawcy, który potwierdził wartość jej nieruchomości – zwiększyło to wiarygodność projektu.
Analiza finansowa w postępowaniu układowym – dalsze kroki
Gdy analiza finansowa jest już gotowa, należy:
- Sporządzić projekt układu – warunków spłaty zadłużenia, zróżnicowanego wobec różnych grup wierzycieli (np. banków, kontrahentów, ZUS).
- Rozpocząć negocjacje – przedstawić wierzycielom dowody na wykonalność planu.
- Złożyć wniosek do sądu – zgodnie z wymogami Prawa restrukturyzacyjnego.
Więcej o etapach postępowania układowego przeczytasz w naszym artykule: Jak przebiega postępowanie o zatwierdzenie układu?.
Podsumowanie
Analiza sytuacji finansowej to niezbędny krok w przygotowaniu do restrukturyzacji poprzez postępowanie układowe. Pozwala:
- Zidentyfikować źródła problemów,
- Stworzyć realistyczny plan naprawczy,
- Zbudować zaufanie wierzycieli i sądu.
Potrzebujesz wsparcia w restrukturyzacji? Nasz zespół specjalistów dołoży wszelkich starań, aby udzielić wyczerpujących odpowiedzi na Twoje pytania i wyjaśnić, dlaczego analiza finansowa jest kluczowa w postępowaniu układowym. Skontaktuj się z nami, korzystając z formularza online, zadzwoń lub wyślij wiadomość!
Przeczytaj również: Postępowanie o zatwierdzenie układu jako skuteczne narzędzie restrukturyzacji firm